Phòng thủ Luzhin

Cuốn sách mà bạn đang xem là tiểu thuyết thứ ba của Vladimir Nabokov, đại văn hào Mỹ gốc Nga, một trong các tác gia vĩ đại nhất thế giới.

Tiểu thuyết này được sáng tác bằng tiếng Nga vào mùa xuân năm 1929, được in trong báo Sovremennye zapiski và sau đó được nhà sách Slovo cho xuất bản tại Berlin với nhan đề Защита Лужина. Hơn ba thập niên sau, nó được Michael Scammell dịch qua tiếng Anh dưới cái tên rút gọn là The Defense, với sự hợp tác của chính Nabokov.

Phòng thủ là một thuật ngữ cờ vua. Và Phòng thủ Luzhin chính là thế trận phòng thủ giả tưởng được đặt theo tên nhân vật chính của tác phẩm. Một phần đời Luzhin được Nabokov xây dựng dựa theo một nhân vật có thật: Curt von Bardeleben, kiện tướng cờ vua người Đức, chết năm 1924 do tự tử bằng cách nhảy qua cửa sổ.

Theo lời Vladimir Nabokov thì, lạ thay, Luzhin lại được rất nhiều độc giả yêu mến, cả những người không chỉ không ưa các tác phẩm khác của ông mà còn không hiểu gì về cờ vua. Nhân vật này vụng về, lôi thôi, xấu xí, khó chịu, nhưng có gì đó ở cậu ta đã vượt lên trên vẻ ngoài thô ráp xám xịt và sự vô ích của một tài năng khó hiểu. Có lẽ cái đó là “hơi ấm”, một hơi ấm tưởng chừng rất kỳ lạ không chỉ với môn nghệ thuật trừu tượng như cờ vua, mà còn với mọi tác phẩm khác của Vladimir Nabokov, một nhà văn nổi tiếng là ác với các nhân vật của mình.

Tuy nhiên, bàn cờ có bao nhiêu nước đi thì có lẽ độc giả cũng có bấy nhiêu cảm xúc với một tác phẩm văn chương. Hãy để Luzhin của người dịch cứ ở lại yên bình trong thế giới riêng tư của anh ấy, và hãy tự tìm ra Luzhin của bạn khi đọc kiệt tác này.

(Trích Lời người dịch)